Basında ODTÜ
Basında ODTÜ
ODTÜ’de engelli bireylerin günlük yaşama uyum sağlayabilmeleri ve yaşamlarını kolaylaştırmak için projeler üretiliyor. İşte bunlardan bazıları:
Göz hareketleriyle çalışan tekerlekli sandalye
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Kürşat Çağıltay ve doktora öğrencisi araştırma görevlisi Mehmet Dönmez; göz hareketleriyle kullanılabilen tekerlekli sandalye teknolojisi geliştirdiler. Tamamen ODTÜ’de geliştirilen teknoloji; göz hareketlerini analiz eden bilgisayar tabanlı sistem ile bütünleşik motorlu tekerlekli sandalyeden oluşuyor. Tekerlekli sandalyeyi, fiziksel temasa gerek kalmadan, ekranda yer alan simgeye gözlerle odaklanarak hareket ettirebilen sistem aynı zamanda bilgisayarda yazı yazmak, video izlemek gibi işlemlerin de göz hareketleriyle yapılmasını sağlıyor. Tamamen yerli yazılımın kullanıldığı teknoloji sayesinde engelli kişilerin farklı ihtiyaçlarına yönelik uyarlama ve tasarımlar yapılabiliyor.
Yeni nesil işitme cihazı
Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Haluk Külah ve ekibi; enerjisini kendi üreten “Koklear Implant”(işitme cihazı) projesi üzerinde çalışıyor. Kulak içindeki bir sistemin, gelen akustik sinyali elektrik enerjisine çevirerek işitme cihazının çalışmasını sağlamasına dayalı projede; “duyma problemi olan kişi, gece kulaklığı kulağına takacak, bir cep telefonu uygulaması yoluyla duymadığı tondan bir ses alacak, o sesle pil şarj olacak ve sabah cihazı kullanmaya devam edecek.” Şu an kullanılan işitme cihazı sistemlerinin çalışma prensibini tamamen değiştiren proje ile işitme engellilere yönelik ürün teknolojisinde yeni bir çığır açılmış olacak.
“Empati Sokağı” projesi
Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü öğretim görevlisi Refik Toksöz; engellilerin günlük yaşamda karşılaştıkları zorlukların farkına varılmasına yönelik bir proje geliştirdi. Sanal gerçeklik gözlüğü aracılığıyla sadece tekerlekli sandalye kullanımını tecrübe etmeyi değil engellilerle empati kurma fırsatını da sunan proje; engellilerin her gün karşılaştıkları sorunları bir oyun halinde canlandırıyor. Tekerlekli sandalye ile şehir yaşamında, sokakta hareket etmeyi engelli olmayan bireylere de anlatmayı hedefleyen proje; engelli bireylere engel teşkil edenin uygun tasarlanmamış kentler olduğunu bütün insanlara anlatmayı ve böylece kentsel tasarımı değiştirebilmeyi amaçlıyor.
Çocuklara yönelik egzersiz oyuncağı “Puffer-io”
Tasarım Fabrikası bünyesinde farklı bölümlerden öğrencilerin [Anıl Kürkçü (Makina Müh.), Birnur Şahin (End. Ür. Tas.), Esra Cantürk (Okul Öncesi Öğretmenliği), İdil Kara (Metalurji ve Malzeme Müh.), İpek Koçak (Metalurji ve Malzeme Müh.), Meltem Atay (Nörobilim ve Nöroteknoloji), Özgür Baskın (Bilgisayar Müh.)] bir araya gelerek tasarladıkları Puffer-io; özel ihtiyaçları olan çocuklara yönelik, kolay uygulanabilir ve eğlenceli bir rehabilitasyon çözümüdür. Puffer-io, farklı düzeylerde hasar bırakan, kas tonusu, postür ve hareket bozukluğu olan serebral palsi (CP) ve çocukluk çağında oluşan kalıcı eklem iltihabı juvenil idiopatik artrit (JIA) hastası çocukların hareketlerinin ölçümünü ve değerlendirmesini yapmasının yanı sıra, eğlenceli bir oyuncak olma özelliği de taşıyor. Çocukla etkileşim halinde sesli ve ışıklı geri bildirim yaparak çocukla duygusal bağlantı kurabilmeyi sağlayan bir ürün olan Puffer-io; egzersiz saatlerini hatırlatma özelliğini de gösteriyor.
Engelsiz erişim sistemi (EES)
Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü öğretim görevlisi Ataman Özdemir’in, merdivenlerin yanına konan rampalardan esinlenerek ortaya koyduğu ve ODTÜ kampüsünde de uygulamaları görülen proje; 100-150 cm yüksekliğe sahip merdivenlerde uygulanan, eğimini gittikçe azaltan bir asansör yapısına sahiptir. Tamamen yerli üretim olan ve çıkılacak yerdeki yüksekliği, zemine eşitleyen sistemin paralel kaldırma-indirme yöntemi sayesinde, kullanıcı hiçbir rahatsızlık hissetmeden, çıkmak istediği yüksekliğe çıkabiliyor.
At METU, projects are being produced to enable individuals with disabilities to adapt to daily life and to make their lives easier. Here are some of them:
Wheelchair working with eye movements
Kürşat Çağıltay, professor of Computer and Instructional Technology, and his doctoral student research assistant, Mehmet Dönmez developed wheelchair technology that can be used with eye movements.Technology which was developed entirely at METU consists of a wheelchair with an integrated motor and a computer-based system analysing eye movements. The system which provides the movement of the wheelchair by focusing on the icon on the screen with eyes without the need for physical contact, also allows the users to perform some actions with eye movements like writing texts on the computer and watching videos. Thanks to the technology that uses completely local software, adaptations and designs can be made for the different needs of disabled people.
New generation Hearing Aid
Haluk Külah, professor of Electrical and Electronics Engineering, and his team are working on a project, "Cochlear Implant“(hearing aid) which produces its own energy. In the project based on a system within the ear which provides the operation of the hearing aid by converting the incoming acoustic signal into electrical energy, “the person with hearing problems will put on the earphones at night, will receive a sound from the tone s/he does not hear through a mobile phone application, the battery will be charged with that sound and s/he will continue to use the device in the morning”. With the project that has completely changed the working principle of the currently used hearing aid systems, a significant breakthrough will have been achieved in the product technology for the people having impaired hearing.
“Empathy Street” project
Refik Toksöz, lecturer at the Department of Industrial Design, developed a project to raise awareness for the difficulties faced by people with disabilities in daily life.The project which offers the opportunity not only to experience the use of wheelchairs through virtual reality glasses, but also to empathize with disabled people, helps one to picture the daily-life problems of the disabled people by acting like them.The project which aims to explainwhat moving with the wheelchair in the city life is like to the individuals who are not disabled, also aims to tell all the people about what causes an obstacle for disabled individuals are the cities which aren’t designed appropriately. Thus, it aims to change the urban design.
Children-oriented exercise toy “Puffer-io”
Puffer-io, which was designed thanks to the collaborative work of the students from different departments within the Design Factory [Anıl Kürkçü (Mechanical Eng.), Birnur Şahin (Ind. Des.), Esra Cantürk (Preschool Teaching), İdil Kara (Metallurgical and Materials Eng.), İpek Koçak (Metallurgical and Materials Eng.), Meltem Atay (Neuroscience and Neurotechnology), Özgür Baskın (Computer Eng.)] , is an easily applicable and entertaining rehabilitation solution for children with special needs. Puffer-io, which makes the measurement and evaluation of the movements of the children who suffer from cerebral palsy (CP) that causes different levels of damage, who have muscular tonus, posture and movement disorder and which measures and evaluates the movements of the children who suffer from juvenile idiopathic arthritis (JIA), permanent rheumatoid arthritis occurring in childhood, is also an entertaining toy. Puffer-io, a product aiming to provide emotional connection with the child by giving both audible (with sound) and visual (illuminated) feedbackin an interactive way, also has the characteristic of reminding the child of the exercise hours.
Barrier-free access system
The project was developed by Ataman Özdemir, who is an instructor at the Department of Industrial Design. The project, which he designed by being inspired from the ramps placed next to the stairs, whose applications can also be seen in METU campus, and which is applied on the stairs with the height of 100-150 cm, has the elevator structure that decreases its slope gradually. Thanks to the parallel lifting-lowering method of the system, which is completely local production and which equalizes and fixes the height of the place that will be ascended on the ground, the user can reach the height s/he intends to ascend without any inconvenience.